Temat „jak stworzyć listę wymagań w projektach biznesowych „ jest bardzo poszukiwany w internecie. Wychodzi na to, że stwarza sporo problemów.
Mój poprzedni artykuł jest jednym z najczęściej czytanych artykułów w temacie zarządzania projektów.
- Zwykle zaczynam rozmowy od analizy briefu i zapytania ofertowego, aby zanalizować ogólne wymagania klienta.
- czasami zlecenie polega na stworzeniu specyfikacji technicznej systemu IT – tutaj mój poprzedni artykuł
- w większości przypadków wysyłam swój własny brief do stworzenia kampanii marketingowej, strategii, lub procesu sprzedażowego w przypadku wdrożenia CRM
- w przypadku wsparcia technicznego – to klient wybiera usługi z naszej listy i w ten sposób tworzymy wymagania projektowe, które często obejmują nie tylk kwestie techniczne, ale i organizacyjne, pracownicze.
- trochę inaczej wygląda sytuacja, gdy jesteś Project Menedżerem wewnątrz firmy i musisz zebrać te wymagania sam. Zwykle sytuacja wygląda tak, że szef zgłasza się do Ciebie, że trzeba coś wykonać, że jest taka a taka potrzeba, wizja, strategia i są na to takie a nie inne pieniądze. Warto jednak zacząć od tych podstawowych pytań:
# | Pytanie |
1 | Czy jest to projekt krytyczny dla misji firmy czy jej strategii? |
2 | Jaki ma zasięg ten projekt – lokalny, regionalny, krajowy, globalny? |
3 | Czy jest to projekt badawczy, innowacja? |
4 | Czy jest ten projekt częścią jakiegoś programu? |
5 | Jaki jest planowany budżet projektu? Jaki tier? |
6 | Kto jest sponsorem |
7 | Kto jest stakeholderem |
8 | Czy podobne projekty były w przeszłości w firmie? |
- Potem po otrzymaniu tzw. ogólnych wymagań, spisuję własne pytania do każdego z wymagań, aby jak najbardziej uszczegółowić listę wymagań projektowych przed podpisaniem umowy.
- Organizuję krótką rozmowę telefoniczną i zadaję moje pytania.
- W końcu tworzę tabelkę z wymaganiami i odpowiedziami, tworząc dłuższą i bardziej szczegółową listę. Często korzystam z Google Sheets lub Excela. Poniżej przykład takiego dokumentu ( niestety po angielsku, bo większość moich klientów tego wymaga)
Przygotowuję ofertę dla klienta
- Po akceptacji oferty przez klienta tak naprawdę zaczyna się prawdziwa praca nad wymaganiami i umową.
- Jeśli jesteś pracownikiem firmy, to wysyłasz RFP czy brief, czyli zapytanie ofertowe do wybranych wykonawców, lub zlecasz to do swojego Działu Zakupów.
Jak stworzyć listę wymagań w projektach biznesowych
W zależności od typu projektu mam inną bazową listę składowych wymagań projektowych: funkcjonalnych i niefunkcjonalnych, organizacyjnych i procesowych.
Procesów biznesowych jest wiele
wg Wikipedii można podzielić je na dwie grupy:
- Proces zarządczy, który kieruje działaniem systemu. Typowym przykładem może być proces zarządzania przedsiębiorstwem lub zarządzania strategicznego.
- Proces operacyjny, który stanowi istotę biznesu i jest pierwotnym źródłem wartości dodanej, np: zaopatrzenie, produkcja, marketing, sprzedaż.
- Proces pomocniczy, który wspiera procesy główne, np: księgowość, rekrutacja, wsparcie techniczne.
Pracując przez 15 lat globalnych firmach zawsze pracowałam nad projektami lub programami, które były usprawnieniem procesu biznesowego, np. marketing czy sprzedaż, lub innowacją w tych procesach, np. gdy pojawiła się sprzedaż online. Wykonując usługi doradcze dla małego biznesu od 9 lat wykorzystuję tą wiedzę. Proces biznesowy może jest mniej skomplikowany w małych firmach, ale wymaga podobnego podejścia do analizy i optymalizacji.
Przykład – Wprowadzenie systemu ERP
ERP dotyka praktycznie wszystkich procesów w firmie, dlatego każda zmiana czy wprowadzenie systemu ERP jest strategiczną i dość kosztowną decyzją o wprowadzeniu zintegrowanego systemu wszystkich głównych procesów.
Oszczędności na usprawnieniu procesów są tutaj znaczące – ok. 10-20% kosztów.
Jednak wiele firm ma ogromne problemy przy wdrażaniu takiego systemu, gdyż projekt trwa czasami 2-3 lata, a biznes i otoczenie biznesowe zmienia się non-stop. Ostatnio Lidl wycofał się z wprowadzenia SAP ( Wrzesień 2018) po 5 latach prac nad tym.
Małe firmy mogą zacząć od wprowadzenia systemu magazynowo-księgowego, HR, a potem rozbudowywać ten system o nowe narzędzia. Z moich obserwacji wynika, że większość tak postępuje, a systemy księgowo-magazynowe stają się powoli ERP, gdyż dodawane są nowe moduły i integracje z innymi aplikacjami.
Takie stopniowe wdrażanie systemu oczywiście może komplikować tworzenie listy wymagań projektów biznesowych, a potem jej utrzymanie i wykonanie tych wymagań, co jest częścią zarządzania projektem. Potem okazuje się, że ta lista wymagań zaczyna być używana do kolejnych projektów.
Przykład dokumentu – Matryca do zarządzania wymaganiami – projekt biznesowy
Kolejny etap to zebranie tych wszystkich wymagań i pogrupowanie według typu wymagania:
- wymagania funkcjonalne,
- wymagania niefunkcjonalne,
- wymagania organizacyjne,
- wymagania procesowe.
Gdy już mam takie wymagania zebrane razem, zaczynam pracę nad grupowaniem ich wg funkcjonalności.
Jak stworzyć listę wymagań do projektu biznesowego w Excelu
- w załączonym pliku powyżej znajduje się przykład takiego pliku. Został on podzielony wg wymagań funkcjonalnych, niefunkcjonalnych, etc.
- Oto główne elementy:
Nr # |
Główna funkcja działania |
Moduł/proces |
AKTOR – użytkownik |
Krótka nazwa |
Środowisko ( Internet, magazyn, etc.) |
Typ wymagania |
Opis wymagania |
Poparcie tego wymagania |
X-Ref – krzyżowe połączenie |
Priorytet |
Zakres |
czy jest częścią jakiegoś systemu crm, ERP |
estymacja kosztów/zasobów |
Pytania |
Use case ID |
Macie tam przykład też zarządzania wymaganiami, zmianą wymagań, projektowania, efektu końcowego,
Gdy zbierzecie już wszystkie wymagania, to można zacząć pracę nad pozostałymi elementami, jak ryzyka, kryteria sukcesu, zespół, i stworzyć kartę projektu.
Jeśli potrzebujecie pomocy w tworzeniu listy projektowej, zapraszam do kontaktu.